maandag 16 november 2009

Kleuren - eigenschappen

Innerlijke kleurervaring



















Kleuren brengen ons innerlijk in beweging. Ogen dicht, visualiseer de kleur en voel jezelf er in baden, als wanneer een licht van bijvoorbeeld rood over je heen straalt (podium). Alles om je heen is in deze ene kleur gebaad. Hoe voel jij je nu? Zoek naar een verwante dynamiek in je eigen zielenleven.
Ook andersom kan. Probeer een intense emotie in jouw innerlijk op te wekken. Denk aan iets dat jou blij maakte in het verleden, of juist heel erg boos. Welke kleur zal jij geven aan dat wat jij nu voelt?

Contrastkleuren
Wanneer men intens naar een kleur kijkt, zo 30 seconden lang, en dan weer de blik naar een wit vlak richten, verschijnt de contrastkleur. Werkt op heel jong kind direct in de zielenbeleving door, activeert als te passief in de wereld staat. De volwassen persoon heeft al de denkprocessen verworven de contrastkleur wordt innerlijk wel nog gewekt bij het waarnemen van een kleur.

Spreekwoorden
Rood van woede, groen van jaloezie, kleur bekennen, een blauwtje lopen, een gekleurde voorstelling van zaken geven, daar erger ik mij groen en geel aan, geel van nijd, zo rood als een tomaat (schaamte).Aardkleuren, grijzen en bruinen, zwartMenkleuren mengen!PrismakleurenTussen magenta (purper; perzikbloesem) en groen verschijnen de kleuren;
Primaire kleuren

Blauw









Stemming - Wijds, oneindige verten ( blauwe hemel) Veiligheid, bescherming, omarming. Innig, droevig. Ook eenzaamheid, verlatenheid, melancholie. Over-sensitiviteit van gevoelsleven. Vormkarakter (afsluitend). Zelfloos, zieleglans.
Schept innerlijke ruimte. Wilsimpuls dat naar de toekomst verwijst.
Temperatuur - Koel spectrum, koud zelfs. Pruisisch. Warm(er) blauw is ultramarijn.
Licht/Duister - donker spectrum; heel nabij het donker. Indigo.
Beweging - Zuigend, verdichtend in omtrek.Perspectief - naar achteren, verder weg bewegend. Diepte neemt toe naar mate het donkerder wordt.Gebaar - omhullend (Maria's mantel) Straalt naar binnen, genade ontvangend.
Kleurklank, gesprek - Is contrastkleur (polair) van oranje. Naast paars of groen ietwat karakterloos. Wordt intensiever naast rood of geel (de andere primaire kleuren).Horizontaal – landschap ontstaatTweeklank, drieklank

Rood













Stemming – Actief, beweegt. Ernst, waardigheid (koninklijk). Leven. Vreugde. Passie. Oordeel.
Temperatuur – Warm. Vermiljoen relatief warmer als karmijn.
Licht/duister – Lichte spectrum. Beweging – Beweeglijk in zichzelf
Perspectief - Komt op je af, springt naar voren.
Kleurklank, gesprek – Polair met groen. Karakterloos naast oranje of paars. Wordt intensiever naast blauw of geel.

Geel












Stemming – vrolijk, blij. Reinheid. Kan ook kil of koud zijn. Geestkracht, helder denken.
Temperatuur – Warm spectrum
Licht/duister – Licht, naaste aan wit. Vervuilt snel ( zwavel)
Beweging – danst, straalt.Perspectief – verijlt naar periferie (buitenrand)Gebaar - stralend, ijler wordend.
Kleurklank, gesprek – polair tegenover paars, karakterloos naast oranje of groen. Licht op naast blauw of rood.

Mengkleuren
Groen








Stemming – Rustig, harmonisch, vredig. Verwelkomend. Eenvoud. Tevredenheid. Denken - kan ook intellect uitdrukken, passieve reflectie. Beeld van dood leven.
Temperatuur – Tussenin.
Licht/duister - Tussenin
Beweging - Stilte, rust.
Perspectief - Beweegt niet verder of komt niet nader.
Gebaar - In de plantenwereld zet het zich aan de oppervlakte vast. Verschijnt als zuiver groen eigenlijk alleen in de regenboog (in de atmosfeer, niet aan stof gebonden.
Kleurklank, gesprek – rood is polair, geel en blauw flets en oranje intensifieert naast paars of oranje (de andere secondaire kleuren)


Oranje












Stemming – Energiek, actief, krachtig, moed om de wereld aan te durven.
Temperatuur - WarmLicht/duister - LichtBeweging - flitsend
Perspectief – komt naderGebaar - vlammend
Kleurklank, gesprek – Polair met blauw. Flets naast geel of rood, krachtig naast groen of paars

Paars/lila









Stemming - Gebedsfeer, vraagt ontstaat innerlijk om je naar iets hoger dan jezelf te wenden, verinnerlijkt beleven, ontzag, deemoedigheid. Overgave en offerkracht.
Temperatuur - Koel
Licht/duister - Donker; lila heeft een eigen karakter, is nader verwant aan het licht.
Beweging – Is stil, maar licht als het waren van binnen op.
Perspectief - diepte inGebaar - Naar binnen gerichte concentratie, streeft steeds.
Kleurklank, gesprek – polair met geel, flets naast rood of blauw, intensifieert naast oranje of groen.

De kleuren werken op elkaar in. Ontmoeting, samenklank.

Nat-in-nat – vleiend, zachte grensovergangen
Lijn = tekenen
Vlak = schilderen.

Kleuren en hun werking

Kleuren

De ziel leeft in de kleuren; de kleuren beïnvloeden onze emoties – veel in taal te vinden hiervan:
Rood van woede, groen van jaloezie, een gekleurde voorstelling van zaken geven, kleur bekennen, een blauwtje lopen, daar erger ik mij groen en geel aan, geel zijn van nijd, zo rood als een tomaat (schaamte)

Complementaire of contrasterende kleuren worden in het innerlijk gewekt.
Bij jonge kinderen, en ik vermoed bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand ook, werkt de contrastkleuren heel direct. Denken komt nog niet tussenbeide

Blauw – oranje
Geel – paars
Rood – groen
In de kleurencirkel tegenover elkaar

De kleuren brengen ons innerlijk in beweging. In de wereld om ons heen zijn de kleuren ook voortdurend in beweging. Als het lichter is en het is koeler en droger in de atmosfeer, dan kunnen de kleuren transparant en helder zijn. Als het donkerder en warmer is, kunnen de kleuren opgloeien en sterker zijn. De verschijning en de bewegingen van de kleuren in de ruimte om ons heen zijn steeds afhankelijk van de sterkte van het licht en de werking van de duisternis.
Geel – rood actief, warm, licht.
Rood – violet passief, koud, duister.

Karakter, Temperatuur, Beweging, Gesprek, Gebaar.

Karakteristieke kwaliteiten blijven in het water werkzaam; geen bindmiddel of substantie dat het beïnvloed in de beweging
Regenboog – niet aan materie zuiver kleur

De kleuren werken op elkaar in. Ontmoeting

Nat-in-nat – vleiend, zachte grensovergangen
Lijn = tekenen
Vlak = schilderen.

Rood is niet alleen voor ons gevoel de meest warme kleur, van alle kleuren verwarmt rood licht voorwerpen ook het sterkste in fysieke zin. Ten slotte heeft rood een duidelijk warmte effect op het lichaam. Zelfs bij blinde mensen gaat de hartslag en lichaamstemperatuur in een rode ruimte omhoog.
Moed
Vreugde, jubel
Devotie
Mensenliefde
Offerkracht
Actief rood.
Wekt een gloedvol enthousiasme in onze wil. Eerst daardoor krijgt onze wil richting en kracht. Kortom, rood is verwant aan menselijke wilskracht.
Daarvoor proberen we rood met gesloten ogen te visualiseren. Als dit ons lukt, kunnen we dit beeld loslaten en ons concentreren op de kracht in ons die dit beeld tot stand heeft gebracht. Bij het visualiseren van rood zullen we dan bemerken dat we wilskracht hebben aangesproken. We merken ook aan ons lichaam dat deze kracht in onze onderbuik gelokaliseerd kan worden. We kunnen de oefening ook omkeren. Visualiseert wilskracht
Cholerisch

Associatie
Waar wordt het toegepast in leven? Alarm, brandweer, gevaar, alarmknop noodrem.

Bij het geel is opvallend dat het van alle kleuren het gemakkelijkste te vervuilen is, zeker wanneer het een teer licht geel betreft. Het uitstralende gebaar van het zachtste, teerste geel vraagt om een grote zuiverheid. Bij het schilderen van een uiterst teer geel is dit onmiddellijk te ervaren. We kunnen concluderen dat geel wordt gekenmerkt door een zuivere stralendheid.

Geel, als minst verduisterde licht dicht bij het wit staande, wordt gekarakteriseerd door haar zuivere stralendheid. Wederom zoeken we naar een verwante dynamiek in ons zielenleven. De kracht in onze ziel waar zuivere helderheid of stralendheid van ons gevraagd wordt, is het denken. En zoals we om zelfstandig en helder te kunnen denken iets van onze (duistere) wil in het licht van het denken moeten brengen, ontstaat geel doordat licht een weinig verduistering ondergaat.
In goudgeel licht de klaarheid van het denken.
Blijdschap, vrolijk zijn
Danst en straalt

Sanguinisch

Blauw
Richten we onze blik op het lichte blauw boven de horizon van een wolkenloze winterhemel, dan ervaren we dat onze blik in dit blauw kan rusten. In dit lichte blauw kijkend ervaart men wijdsheid, maar nog geen diepte. Het oplichtende wit van de lucht onmiddellijk boven de horizon straalt op je toe. Het donkerdere blauw van het hoogste punt aan de hemel, het zenit, krijgt juist, zeker wanneer we hoger in de bergen stijgen, in toenemende mate diepte, het wordt zuigend. Vandaar dat de taalwijsheid spreekt van diepblauw. Merken we op dat we bij het zien van een blauwe hemel door een zonverlichte atmosfeer kijken naar het duistere heelal. Naarmate het blauw donkerder wordt, neemt de diepte ervan toe.
In het cyaan ontmoeten we de ademende weidsheid van de ruimte, van de ether, waar ons oog in kan rusten.
Melancholie
Ruimte, verte, uitspansel, onbegrensd
De overeenkomstige activiteit in onze ziel is dat we ruimte in ons innerlijk scheppen, waar een ademende rust kan heersen. Tegelijkertijd merken we dat van deze kleur een verlangen uitgaat dat aan heimwee doet denken. Ademende wijdheid en verlangen gaan samen.
Steiner drukt dit heel kernachtig uit met de woorden: in etherblauw rust het verlangen naar de geest.

Violet
Het stralende karakter van het violet is dan ook volledig tegengesteld aan dat van het geel. Waar het geel een uitwendig stalend gebaar laat zien, zouden we bij het violet kunnen spreken van een inwendige, naar binnen gekeerde, straling. P passieve violet als het oplichtende duister.
Visualiseren we violet, dan worden we een sterk naar binnen gerichte concentratie gewaar die gepaard gaat met de beleving van overgave, je erin begeven. Dit keer treedt er niet een bepaald lichaamsdeel op de voorgrond. Stemming die van offerkracht, deemoed en overgave.
Eeuwigheid, gebed, eeuwigheid.
Paars ernstig, moed gevend

Groen
De groen van de regenboog. Verwondering, sensitiviteit,
Visualiseren we groen, dan ervaren we een kracht van harmonie en evenwicht, verbonden met de beleving van het gehele lichaam.
Groen ademt leven
Neutraal, balans.
Flegma
Begrip hebben voor de wereld
Rust, vrede
Denken
Prille onschuld

Associatie
Waar wordt het toegepast in leven? Verkeerslicht, veilig, een groentje, planten op de vensterbank, rode paprika of tomaat om een groen dis op te fleuren.

Oranje
Warmte, energie
Zelfkennis – goede en zwakke eigenschappen

Kleur beleving

Een schilderactiviteit met geel, rood en blauw




Een stralende Geel en een stille Blauw waren grote vrienden geworden. Geel straalt blauw tegemoet. Blauw voelde zich zo fijn, hij strekte zich wijd over zij stralende vriend heen, in een omhelzing. Ze omarmde elkaar in blijdschap en toen--- kregen zij beide een groene jasje aan! De zon vond het heel fijn dat geel en blauw zulke grote vrienden geworden waren, hij stuurde zijn warme zonnestralen. Wat een vreugde! Daar kwam rood tevoorschijn. Als een vrolijk bloempje stond hij in het groen te jubelen.